Artun'un Karalama Defteri

Olabildiğince naif olmamaya çalışırım. Olayların gerçek yüzünü anlamaya, nedenini bulmaya. Olabildiğince de tarafsız olmaya ve farklı açılardan bakmaya çalışırım. Lakin politikayı, hele kapitalizmi hiçbir zaman anlayamacağım! Bu kadar burnuna dik giden, her zaman kendisinin kazanmasını isteyen bir şey yoktur daha dünya üzerinde.

Bu akşam 30 yıllık bir film izledim ve yine anti-kapitalist hislerim depreşti. Normalde politikayı takip etsem de, yapmaktan bizzat kaçınırım. Çünkü ne kendimi politika yapacak kadar yetkin hissediyorum, ne de bu yalana ortak olmak istiyorum. Aslında asırlardır insanın içinde olan ama Fransız İhtilali’yle önem kazanan bu illeti lanetlemekten başka elimden bir şey gelmiyor.

Bence politika en basit manasıyla, maske takmaktır. Hatta biri kendi olmadan ortamda hoş gözüküyorsa ‘politik davranmak’ deyimini kullanıveririz onun için. Ama nadir de olsa, politikacılar (ima içinde kalsa da) doğruyu söylemeyi pek severler. Çok nadir olur ama yakalayınca anlarsınız hemen. İşte aşağıdaki diyolog da, böyle bir itiraf içeriyor:

ABD Konsolosu: Biz karışmadık, Bay Horman. Pozisyonumuz tamamen tarafsızdır.

Ed Horman: Bu, çok açık bir yalan, bayım. Generalleriniz, deniz mühendisleriniz Vina Del Mar’ın her yerinde dolanırken nasıl böyle bir şey söylersiniz.

ABD Konsolosu: Lütfen oturun. Bakın, bizim buradaki rolümüzle ilgili çok açık bir şekilde yanlış algılıyorsunuz.

Ed Horman: Buradaki rolünüz ne? Binlerce insanı öldürün rejimi kışkırtmak dışında?

ABD Konsolosu : Gelin, bir konuda anlaşalım. Eğer kişisel olarak bu talihsiz olaya karışmasaydınız, evinizde oturuyor ve bunlardan habersiz olacaktınız. Bu görev, Amerikan çıkarlarını koruma amaçlıdır, bizim çıkarlarımızı.

Ed Horman : Benim değil ama!

ABD Konsolosu:300’ü aşkın Amerikan firması burada iş yapıyor. Ve onlar, Amerika çıkarıdır. Başka bir deyişle, sizin çıkarınızdır. Ben hayatın bir yolunu korumakla ilgileniyorum.

Yüzbaşı Tower: Ve iyi olanı!

Ed Horman: [Dışarıya bakarak] Belki de o yüzden bahçenizde kimse yok.

ABD Konsolosu: İki tarafa da sahip olamazsınız!

Bu küçük diyalog, Costa Gavras’ın 1982 yapımı Missing filminden alınma. Biz bu filmi, Şerif Gören’in Yol‘u ile Altın Palmiye’yi paylaşan film olarak biliriz. Belki Yol kadar sinematografik bir özelliği yok ama onun kadar gözü kara olduğu açık. İlginci, büyük bir stüdyonun böyle bir filmi desteklemesi.

Filmin konusu tamamen gerçek! 70’lerde gerçekleşen Şili’deki cunta devriminin ilk günlerden bir hikaye izliyoruz. Orada yaşayan bir Amerikalı’nın kaybolması üzerine, karısı ve babasının onu arayış sürecini anlatıyor. Başta Amerikan yetkileri olmak üzere herkesin yalanları arasında sarhoşa dönen ikili, serseri mayın misali dolaşırken ‘orta sınıf’a mensup apolitik baba gördükleri ve duyduklarını önce inkara kalkışsa da gerçeği anladıkça umudunu yitiriyor. Hiçbir şey yapamayışı onu daha da üzüyor. Finalde, bitmiş ama hala kendini bilen hali bize biraz umut oluyor.

Bir film izlemek belki reelde hiçbir şey değiştirmeyecek ama bakış açımızı değiştireceği kesin. Bu filmden sonra, şu an İran ve Suriye’de yaşananlara ve yaşanacaklara eminim daha farklı bakacaksınız.